Dünya genelinde kömür, petrol ve doğal gaz yakılması, iklim değişikliğinin başlıca itici gücü konumunda. Gezegenimiz, sanayi öncesi döneme kıyasla ortalama 1,3 santigrat derece daha fazla ısındı bile. Son on yıl ise şimdiye kadarki en sıcak dönem olarak kayıtlara geçti. Bu sorunun çözümü yolunda olumlu adımların atılması şarttı. İşte Azerbaycan'ın ev sahipliğinde gerçekleşen COP29 zirvesinde bu konuda önemli bir ilerleme kaydedildi.
Örneğin dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan, karbon kotalarının ticareti için ilk borsayı faaliyete geçirdi. Bu gelişme, gelişmekte olan ülkelerin karbon nötrlüğü hedeflerine ulaşmak için karbon fiyatlandırması tartışmalarının gölgesinde yaşandı.
Exeter Üniversitesi'nden iklim bilimci Michael Osllivan, Baku TV'ye verdiği demeçte şunları söyledi:
"Mevcut karbon emisyon seviyelerini göz önüne alırsak, 1,5 derecelik eşiği aşmamıza yalnızca 6 yıl kaldı. Dolayısıyla durumun kritik bir hal almaması için emisyonlarda büyük kesintiler yapmalıyız. Bakü'den bazı iyi haberler geliyor. Ancak diğer ülkeler buna ayak uyduramıyor. ABD ve Avrupa'da karbon emisyonları hızla artıyor. Yani genel mesaj herkese ulaşmasa da olumlu ilerlemeler var."
Dünya Meteoroloji Örgütü'nden yapılan açıklamaya göre, sera gazları son 20 yılda atmosferde çok daha hızlı birikmeye başladı. BM Hava İzleme kurumu da karbon emisyonlarının 20 yılda %11,4 oranında arttığını belirtti. Raporda sıcaklık artışının atmosferdeki sera gazlarından kaynaklandığı net bir şekilde ortaya konuyor.
Küresel ısınmanın 1,5 santigrat derecelik seviyeyi aşmaması için 2015 yılında Paris'te karbon emisyonlarının artmaması hedeflenmişti. Aradan geçen 9 yılda bu konuda fikir ayrılıkları ve bölünmeler yaşandı. Ortak bir paydada buluşmak mümkün olmuyordu. Nihayet kurtarıcı rolünü Bakü ve COP29 zirvesi üstlendi. Karbon piyasaları konusunda uzlaşma sağlandı.
Daha detaylı videoda:
Bakü'de düzenlenen COP29 zirvesi'nde Tarihi Anlaşma:Kömür kullanımı neden büyük ölçüde azaldı?